wat heb je het toch druk
hoor ik soms mensen zeggen
en daar krijg ik dan de weubbes van
ik heb wel goed mijn werk
maar druk heb ik het zelden
druk heeft een mens het
wanneer hij door mensen en gebeurtenissen
overweldigd wordt
en daardoor overzicht verliest
en zijn inwendige rust
kwijtgeraakt
bovendien
of juist daardoor ?
maakt hij op zijn medemensen
een rusteloze indruk.
hij holt van her naar der
heeft voor niemand meer echt tijd
ook niet voor hen
aan wie hij geacht wordt
tijd te besteden
de volgende bezigheid
zit al volop in zijn hoofd en hart
tijd hebben voor anderen
is niet zo eenvoudig
het zijn niet altijd de mensen
die je tijd het meest opeisen
die het meest je tijd nodig hebben
die houden zich juist
bescheiden en gedeisd
en dringen zich
zoals die anderen
helemaal niet op
je hoort ze dan ook meestal zelf
te gaan opzoeken
en uit eigen beweging
je tijd aan hen te besteden
tijd is een kostbaar dagelijks geschenk
je krijgt hem zomaar elke morgen kadoo
veel van die tijd wordt ingenomen
door je werk
door je verplichtingen
door andere mensen
maar altijd rest er nog enige
‘ eigen tijd ‘
die je vrijuit besteden kan
waaraan en aan wie je wil
velen zakken dan in ietsdoen weg
in uitrusten
in bekomen
anderen weten dan weer
met hun tijd geen blijf
en zien van ’s morgens al uit
naar de verdoving van de avond
weer anderen hebben helemaal geen tijd
zelfs niet voor zichzelf
het zijn de overweldigden
waarvan hierboven sprake
zij gaan tenslotte aan hun drukdoenerij
ten onder
geen medemens heeft nog wat aan hen
voor hen komt het er op aan
willen ze overleven
en voor hun medemens genietbaar blijven
tijd voor zichzelf uit te sparen :
een uur per dag
een dag per week
een maand per jaar
met deze uitgespaarde tijd
wordt niet zozeer een weggaan bedoeld
niet ieder heeft de kans
jaarlijks op reis
of op vakantie te gaan
ik bedoel veeleer
een inwendige teruggetrokkenheid
een vrijwaring van je tijd
tegen de inpalming door anderen
sommige mensen
die heel veel
té veel
werk hebben
blijven daarvoor ’s avonds
langer op
als ze dan toch
hun nachtrust noodgedwongen
inkorten
is het dan niet beter
in plaats van die dag
later op te blijven
de volgende dag
vroeger op te staan?
zelf voel ik mij daar goed bij :
’s morgens is een mens frisser
en is zijn werkkracht groter
voor de inwendige rust
is het ook belangrijk
per dag
minstens drie inkeermomenten
uit te sparen
voor gelovigen kunnen dat best
gebedsmomenten zijn :
het morgengebed
het gebed bij het eten
en het avondgebed
voor het morgen- en avondgebed
hou ik mij van kindsbeen af
aan de van mijn ouders geleerde
want door hen voorgedane
drie weesgegroeten
op de knieën voor mijn bed
veel meer dan wat
geeuwerig geprevel ’s morgens
en al even gaperig gestamel ’s avonds
is dat vaak niet
maar het doet toch deugd
die luttele sekonden
even niets anders te doen
dan tijd maken
voor het inwendige
zo wordt je dag tenminste
even gewijd
hetzelfde geldt voor de maaltijden :
wanneer je bij het begin
en het einde daarvan
geen paar sekonden ingetogenheid voorziet
verwordt het waardevol gebeuren
wat een maaltijd toch is
tot iets banaals
zelfs het beste bier verschaalt
wanneer je het laat openstaan
vele mensen die in de brouwerij
een deugddoend verblijf hebben gehad
merken daar een paar dagen later
niet veel meer van
de kracht die ze daar hebben opgedaan
is verschaald
aan de avondtafel bespraken we dit verschijnsel
hoe kan je die verschaling voorkomen?
het antwoord is eenvoudig :
door al vanop heel jonge leeftijd
te zoeken naar een simpele
en daardoor volhoudbare avondgeplogenheid
zelf ben ik op mijn vierenzestig
nog altijd de leraar dankbaar
die me vijftig jaar geleden de raad gaf
elke avond iets zinvols neer te schrijven
ik denk dat ik sindsdien geen enkele
van die achttienduizendtweehonderdvijftig avonden
die prille gewoonte ontrouw ben geweest
wat ik bedoel is net het tegenovergestelde
van een dagboek waarin je elke avond
je gevoelens en stemmingen neerschrijft
juist doordat die geplogenheid
louter over stemmingen gaat
is zij er ook afhankelijk van
en zijn er dagen dat je veel schrijft
andere dagen weinig
sommige dagen zelfs niets
bovendien is een dagboek achteraf
vaak saaie lektuur
omdat het louter over jezelf gaat
beter is het elke avond
als kern van je aantekeningen
zakelijke gegevens te nemen :
de datum het weer de stand van de maan
gebeurtenissen uit je grote
of kleine wereld rondom
best samengevat in de zogezegde
‘naam van de dag’
zoals die elke avond in viersel
samen wordt gekozen
zelfs jaren later is die dag
dank zij zijn goed-gekozen kenmerk
gemakkelijk in herinnering te brengen
en weer voor de geest te halen :
eerste krokus dinsdag
keuken overstroomd vrijdag
zalige zon en zee zaterdag…
wat verder nog opgetekend?
aan te bevelen is
elke avond een stuk te lezen
in de schrift
of in een ander belangrijk boek
tot je een zin vindt
die je voorkomt
als tot jou persoonlijk gesproken
een boodschap dus
waar je wat aan hebt
en die zachtjes in je geest doorwerkt
tot je inslaapt
er mogen ook nog andere merkwaardigheden
worden genoteerd :
uitspraken die je troffen
een grap die je hoorde
de namen van de mensen
met wie je die dag hebt doorgebracht…
maar dit is bijkomende luxe
voor de avonden dat je nog fris bent
ook op avonden dat je moe
en zelfs totaal uitgeput bent
moet je kunnen trouw blijven
aan je avondgeplogenheid
dus is het best jezelf niet
tot teveel te verplichten
al vijftig jaar hou ik me
aan deze avondlijke gewoonte
en voel er me goed bij
zo goed dat ik ze hier
als aanbeveling doorgeef
vooral aan de jonge mensen
die na een goede viersel
hem niet willen laten verschalen
ik geef hier mijn eigen voorbeeld
niet omdat ik mezelf als model wil stellen
maar omdat ik hier graag eens vertel
hoe goed ik mezelf voel
bij de orde die ik sinds jaren
in mij dag mijn week en mijn jaar
heb aangebracht
den ook omdat ik wilde antwoorden op de vraag
die ik zo vaak gesteld krijg :
je hebt het zeker wel druk?